Z nesline açılan kapı Twitch mi olacak?

Elbette bir milletvekilinin vatandaşlara anlaşılamayanı anlatmasında şaşılacak bir şey yok. Asıl enteresan olan Ocasio-Cortez’in kullandığı kanal yani Twitch. Amazon’a ilişkin bir canlı görüntü streaming platformu olan Twitch bilhassa ‘gamer’ların aktif olduğu, oyun ve e-spor karşılaşmalarının yayınlandığı bir uygulama. Şubat 2020 prestijiyle aylık 3 milyon yayıncı, 15 milyon günlük faal kullanıcı ve anlık ortalama 1,4 milyon kullanıcı ile ABD’nin en büyük 16’ncı sitesi pozisyonunda.

Kullanıcı sayısı çok lakin asıl değerli olan bu kullanıcıların profilleri. Mayıs 2020 datalarına nazaran ABD’de Twitch uygulamasını kullanan bireylerin yüzde 37,8’i 10-19, yüzde 40,6’sı ise 20-29 yaşları ortasında. Dünya genelinde ise 16-24 yaş ortası kullanıcılar yüzde 41, 25-34 yaş kullanıcılar ise yüzde 32’lik bir dağılıma sahip. Yani nereden bakarsak bakalım, Twitch’in kullanıcı kitlesinin çoğunluğunun gençlerden, hatta kısmen çocuklardan oluştuğunu söyleyebiliriz. Bu da bizi asıl mevzumuza getiriyor.

“SİYASİ RÖNESANS” YAŞANIYOR

Günümüzde Z jenerasyonu da denen bu kuşağın, klasik medya kanallarıyla hatta Twitter üzere 2000’lerde tepeye çıkan toplumsal medya kanallarıyla olan bağının süratle zayıflaması, başkanları yeni kitle bağlantı araçlarını kullanmaya itiyor. Ocasio-Cortez’in başını çektiğini siyasetçiler, bu genç kitleye ulaşmak için artık Twitch’i kullanıyor. (Ocasio-Cortez’in mecrada bir karşılık bulmasının en kıymetli nedenlerinden biri de Twitch’in tabiatına nazaran hareket etmesi, aslen bir gamer olması. Örneğin seçimlerden evvel Among Us oynarken 400 bin kişi onu izledi.) Bu durum şimdi siyasi analistlerin pek gündeminde değil lakin teknoloji muharrirleri yavaş yavaş “Neler oluyor?” diye sormaya başladı.

Newsweek, INSIDER üzere saygın yayınlarda teknoloji, oyun ve internet kültürü mevzularındaki yazılarıyla tanınan Steven Asarch, Inverse’teki makalesinde “Nasıl ki Twitter 2010’larda siyasetin gidişatını değiştirdiyse, Twitch de birebir şeyi 2020’lerde yapabilir. Siyasetçilerle olan etkileşimimiz Twitch üzere platformlar sayesinde bir sefer daha değişebilir” yorumunu yaparken, Imad Khan da teknoloji yayıncılığı denince birinci akla gelen mecmualardan olan WIRED’da yayımlanan “Twitch bir siyasi rönesans yaşıyor” başlıklı yorumunda, adayların ve organizatörlerin, olağanda siyasetle ilgilenmeyecek seçmenlere erişme ümidiyle bu platforma akın ettiklerini belirtiyor.

Pekala geçmişte Donald Trump, Hillary Clinton üzere siyasetçilerin “Gençlerimizi uzak tutmalıyız, şiddet eğilimlerini besliyor” dediği oyunların kalesi pozisyonundaki Twitch, ABD’de nasıl bir siyasi mecra haline geldi?

GENÇLER DÜNYAYI TOPLUMSAL MEDYADAN ÖĞRENİYOR

Bunda öncelikle tesirli olan faktör elbette yeni kuşağın medya tüketim ve bilhassa de haber tüketim alışkanlıklarındaki değişim. Örneğin Oxford Üniversitesi bünyesinde bulunan Reuters Gazetecilik Çalışmaları Enstitüsü’nün 2019 yılında ABD ve İngiltere’de yaşayan ve bireylerle gerçekleştirdiği araştırmaya nazaran, 18-24 yaş kümesinin yüzde 57’sinin gün içinde birinci haber aldıkları kanal toplumsal medya.

ABD’de Mart 2020’de yapılan bir araştırmada da Z neslinin haberlere büyük oranda toplumsal medya üzerinden ulaştığı görülüyor. İştirakçilerin yüzde 61’i haberleri takip etmek için her gün toplumsal medyaya baktıklarını, yüzde 52’si ise hayatı boyunca hiç haber almak için gazete okumadığını belirtiyor.

NEDEN TWITCH?

Daha da değerlisi ise Twitch üzere platformların, yayını yapan bireyle izleyenler ortasındaki bağlantıyı dönüştüren yapısı. Mevzuyla ilgili görüşüne başvurduğumuz, Hacettepe Üniversitesi İrtibat Fakültesi Bilişim ve Enformasyon Teknolojileri Ana Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Memnun Binark, “Yeni medya ortamlarının gençler için ne manaya geldiğini anlamak gerekiyor” derken “affective intimacy” kavramına dikkat çekti.

“Affective” sözünü duygulandıran ya da duygulandırıcı olarak Türkçeye çevirmek mümkün. “Intimacy” ise samimiyet manasına geliyor. Literatürde samimiyetin sekiz ögesinden biri olan affective intimacy’i hissin algısı ve sözü olarak tanım etmek mümkün. Affective intimacy duygusu, derin bir sevgi, ilgi, şefkat ve olumlu çekimi kapsıyor.

Prof. Dr. Binark’a nazaran Twitch ya da TikTok üzere mecralar, televizyon, gazete üzere klasik mecralara kıyasla affective intimacy’nin çok daha baskın olduğu alanlar. Bunu kavrayan siyasetçiler de, Ocasio-Cortez örneğinde olduğu üzere kendi potansiyel seçmenleri ile bu mecralar üzerinden bağlantı kurmayı yeğliyor.

Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Bağlantı Fakültesi’nden Hekim Öğretim Üyesi Tülin Sepetci de siyasetçilerin Twitch’i keşfini ilgisini, “Gençler kendi alanları olarak online dünyayı görüyorlar. Siyasetçiler de bu alana göç ediyor” kelamlarıyla açıkladı ve online dünyanın gerçek dünyaya yansıma potansiyelinin çok yüksek olduğuna vurgu yaptı.

“ORGANİK OLMAK ÖNEMLİ”

Kendisi de dijital oyun kültürü bahisli doktora tezini yazarken Twitch ve gibisi oyun ortamlarında çokça vakit geçiren Sepetci, “Gençlere çok hoş geliyor, çok seviyorlar bunu. Zira gençlerde kendi hayatlarını daha ön planda görme, kendilerinin daha anlaşıldığını hissetme isteği var. Siyasetçilerin kendi alanlarına geldiğini görmekten memnun oluyorlar” dedi.

Twitch ortamında yayıncı ile seyirci ortasında kurulan alakanın “organik” olması gerektiğinin de altını çizen Sepetçi, “Ancak bu ortama giren politikler eğreti bir şey yaparlarsa karşıt de tepeceğini düşünüyorum. Biraz daha onların içinden, habitatlarına uygun davranmak, bukalemun üzere olmak gerekiyor” diye konuştu.

WIRED’a konuşan 435 bin takipçili Twitch yayıncısı Mychal “trihex” Jefferson da, “Politikacılar AOC’nin stratejisinden çok şey öğrenebilir ki buna strateji denir mi onu da bilemiyorum. Kendiniz olun kâfi. Twitch’in en büyük gücü canlı etkileşimin spontanlığı. Çok cilalı, prova edilmiş bir konuşma yapmak üzere şeyler, canlı yayının gücünü büsbütün kaçırmak manasına geliyor” derken, aslında birebir şeyden bahsediyor. Alışılmış burada Ocasio-Cortez’in kendisinin de bir “gamer” olduğunu, oyunların ve oyuncuların jargonunu çok yeterli bildiğini ve daha evvel toplumsal medya kanalları aracılığıyla yaptığı paylaşımlarda bunu takipçilerine de ispatladığını bir sefer daha anmakta yarar var.