Zarif: Reisi’nin ülkemizi iyi yöneteceğine inanıyorum

Anadolu Ajansı’nın (AA) “Global İrtibat Ortağı” olduğu Antalya Diplomasi Forumu kapsamında düzenlenen ve gazeteci Sami Zeidan’ın yönettiği “İran’ın Komşuluk Doktrini” başlıklı söyleşiye İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Şık konuşmacı olarak katıldı.

İran’daki en sıcak gündem olan seçimlerin ve aday olmak isteyen kimi kıymetli isimlerin de ortalarında olduğu birçok kişinin adaylığının veto edilmesinin seçimlere tesirinin sorulması üzerine Şık, “Belki yüzde yüz istenilen bir seçim olmadı fakat şu an artık geldiğimiz durumda seçilmiş yeni bir cumhurbaşkanımız var. Sayın Reisi’yi uzun yıllardır tanıyorum, kendisi düzgün ve mantıklı bir insan. Ülkemizi düzgün yöneteceğine inanıyorum. İran’ın dış siyaseti uzlaşı üzerinedir ve bu siyaset yeni hükümet periyodunda de devam edecek.” diye konuştu.

Viyana’daki nükleer görüşmeler ağustostan evvel sonuçlanabilir

Konuşmasının devamında Avusturya’nın başşehri Viyana’da İran nükleer muahedesinin tam olarak uygulanması ve ABD’nin muahedeye dönüşünün ele alındığı görüşmelere ait değerlendirmelerde bulunan Şık, görüşmelerin uygun istikamette ilerlediğini belirtti

Yeni hükümetin vazifeye geleceği ağustos ayından evvel son muahedeye varılabileceğini tabir eden Şık, “Görev müddetimizi tamamlamadan bu sorunun çözüleceğini düşünüyorum. Ağustos ortasına kadar misyonumuza devam edeceğiz, çok daha evvelden tahlile kavuşacağımızı düşünüyorum. Viyana’da sürdürülen görüşmelerde şu an son muahede metni çok daha netleşti.” dedi.

Nükleer muahedenin uygulanmasının önünde hangi pürüzlerin kaldığının sorulması üzerine Şık, “ABD mutabakattan tek taraflı çekildiği için muahedeyi ihlal ettiğini kabul etmelidir. Sadece ABD’nin mutabakattaki yükümlülüklerini uygulaması gerekiyor. Mahzurlar aşılamayacak mahzurlar değil.” sözlerini kullandı.

Şık, ABD Lideri Biden idaresinin, Trump periyodundaki siyasetlerden vazgeçmesi gerektiğini belirterek şöyle konuştu:

“Biden idaresi aslında Trump’ın yaklaşımının başarısızlıkla sonuçlandığını biliyor ancak yeniden de o politikayı devam ettirmeye meyilli görünüyor. O yüzden bir mahzurla karşı karşıyayız. Bu yaptırımlar mantıklı yaptırımlar değil ve maalesef Avrupa Birliği de ABD’nin yaptırımlarına ahenk sağladı fakat Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun bu mevzudaki tavrına bakıldığında ABD’nin İran’a karşı yaptırım teklifleri 13 oya karşı 2 oyla reddedildi. Bunlar ABD açısından görülmemiş şeyler. ABD idaresi bu bahiste büsbütün izole olduğunu görmek zorunda. Washington, finans kurumlarının üzerinde tesirlere sahip olsa da bütün bu tesirlerine karşın milletlerarası alanda attığı adımlar yasal değildir.”

ABD Lideri Biden’ın dürüst olup olmadığına dair sorulan soruya Şık, “Bu bahse girmeyelim lakin bence Biden, İran konusunda daha gerçekçi ve İran’ı daha yeterli tanıyor. Bence Biden ile çalışmak Trump ile iş yapmaktan çok daha kolay.” dedi.

Suudi Arabistan ile Bağdat’ta üç çeşit kapsamlı görüşmeler

İran ile Suudi Arabistan’ın bağları düzeltmek için Irak’ın orta buluculuğunda direkt görüşmelere başlamasıyla ilgili sorulan soruya da karşılık veren Şık, Riyad idaresiyle Dışişleri Bakanlığı, İstihbarat Bakanlığı ve askeri yetkililerin de katıldığı kapsamlı görüşmeler yaptıklarını belirtti.

Görüşmelerin ne kademede olduğuna dair net bir bilgi paylaşmayan Şık, “Suudi Arabistan’la diyalogların başlaması yeterli oldu. Bağdat’ta üç tıp görüşmelerimiz oldu. Ulusal Güvenlik Yüksek Kurulu, Dışişleri, istihbarat ve ordu üzere farklı idare üniteleri temsil edildi. Müzakerelere ben katılmadım lakin tahlile ulaşabileceğimizi biliyorum. Aramızdaki farklılıkları çözmemek için bir mahzur yok.” değerlendirmesinde bulundu.

İran’ın Yemen’deki Husilere silah yardımı yapıp yapmadığına ait Şık, “Biz Yemen’e ilaç ve besin yardımı gönderememişken nasıl silah yardımı yapacağız? Kendileri silah yapmayı zati biliyorlar.” tabirlerini kullandı.

Yemen’deki sorunun lakin tarafların orta noktada buluşmasıyla çözüleceğini belirten Şık, “Yemen’deki okulları bombalayanlar hastaneleri pazar yerlerini bombalayanlar İran değil. Biz 2014 Nisan’da yemen çatışması yeni başlamışken çabucak ateşkes çabucak insani yardım daveti yapmıştık. Neredeyse 6 yıl geçti hala tahlile ulaşamadık. Bir savaşla elde edemedikleri şeyi müzakereyle elde edemezler. Orta noktada buluşmaları gerekiyor.” biçiminde konuştu.

“Türkiye ve Rusya’nın Suriye’deki yaklaşımından çok memnunuz”

Suriye’de insanlığa karşı cürümler işlendiğine ait BM raporları olduğu ve İran’ın Suriye’ye takviye konusunda pişmanlık duyup duymadığının sorulması üzerine Şık, “Suriye konusunda hepimizin farklı alternatifleri vardı lakin bunları kaçırdık. Aşırılığa karşı gayret edenlerin yanında olmalıyız fakat evet pişmanlık duyduğumuz şeyler var. Suriye’deki her bir can kaybıyla ilgili hepimizin sorumluluğu var. Çok daha yeterli ve daha kapsayıcı yaklaşım belirleyebilirdik.” dedi.

Şık, İran, Türkiye ve Rusya’nın Suriye’deki krizi sona erdirmeye yönelik başlattığı sürecin olumlu olduğunu belirterek, “Biz, Türkiye ve Rusya’nın Suriye’deki yaklaşımından çok mutluyuz. Astana sürecini başlattığımızda birçok dostumuz bunun boş bir efor olduğunu düşünmüştü fakat uygun ki başlamışız her ne kadar birbirimizle tam olarak hemfikir olmasak da Türkiye ve Rusya ile birlikte masaya oturabildik ve daha fazla kan dökülmesini durdurabildik. Umuyorum siyasi süreçlerde de tıpkı bağlantıları devam ettirebiliriz.” diye konuştu.