Taha Kılınç, Muhammed Emin Saraç’ı yazdı: Köprü şahsiyet

İşte Taha Kılınç’ın bugünkü yazısı:

Muhammed Emin Saraç Hocamız’ı dâr-ı bekâya uğurladık. Uzun ve bereketli bir ömrün akabinde, yetiştirdiği binlerce talebenin ve muhibbânının dualarıyla, geride örnek bir hayat ve pırıl pırıl bir iz bırakarak gitti. Gölgesine sığınmayı ve ders okutmayı çok sevdiği Fatih Camii’nin haziresinde, kıyamet sabahına kadar istirahate çekildi.

Vefatından itibaren, günlerdir kendisi hakkında oldukça yazı yazıldı, hoş şahitlikler ve konuşmalar yapıldı. Ben bu yazıda, merhumu, İslâm dünyasıyla Türkiye ortasında köprü görevi görmesi tarafıyla kıymetlendirmek istiyorum. Çünkü Emin Hoca’yı kısaca özetlemek gerekse, hiç düşünmeden “Köprü şahsiyet” derdim. Osmanlı ulemâ kuşağı ile günümüz Türkiyesi ortasında olduğu kadar, İslâm dünyasındaki farklı ilim havzaları, bakış açıları ve değerli şahsiyetlerle bizler ortasındaki köprü, birebir vakitte. Onun ifa ettiği görevin ehemmiyeti, vakit içinde daha da düzgün anlaşılacaktır diye düşünüyorum.

Bir insan tahayyül edin:

Necmeddin Erbakan’ı, Seyyid Kutub’u, Hasan el Bennâ’yı, Yûsuf el Karadâvî’yi, Mahmûd Sâmî Ramazanoğlu’nu, Hâce Mûsâ Topbaş’ı, Ebu’l-Hasen en-Nedvî’yi, Ebu’l-A’lâ Mevdûdî’yi, Muhammed Hamîdullah’ı, Mehmed Âkif’i, Mustafa Sabri Efendi’yi, Zâhidu’l-Kevserî’yi, Gönenli Mehmed Efendi’yi, Abdurrahman Gürses’i, Abdulfettah Ebû Gudde’yi, Elmalılı Hamdi Efendi’yi, Mehmed Zâhid Kotku’yu ve daha birçok zâtı karakterinde meczetmiş… Hepsinden aldıklarıyla, Türkiye kurallarına uyumlu bir terkip meydana getirmiş… Kimseyi dışlayıp yok saymamış… Yanlışlı gördüğü yerleri de yeniden İslâm edebi çerçevesinde ve kardeşlik hukukuna uygun bir halde tabir etmiş… İşte Emin Saraç Hoca, tam olarak böyleydi. Bilhassa bugün ilim talebelerinin kendisinin hayatından alacağı en büyük derslerden biri, kanaatimce budur. Gerisinden yüz binlerin içtenlikle hayır duası etmesi ve Müslüman topluluğun her rengini musalla taşının önünde birleştirebilmesi de, yeniden tıpkı sebeplerledir.

“Türkiye kaidelerine uyumlu bir terkip meydana getirme” konusunu özellikle önemsiyorum. İslâmî ilimler eğitimini yurtdışında aldıktan ve uzun yıllarını farklı coğrafyalarda geçirdikten sonra Türkiye’ye dönen birçok isimde, ülkenin tarihiyle ve kültürüyle çatışma durumuna sıklıkla rastlanıyor. Keza, 1960’lardan itibaren Arap ve Asya havzalarındaki ilmî ve siyasî birikimin Türkiye’ye aktarılmasından sonra, tıpkı çatışma hali bizim insanımızda kitlesel olarak da görülmüştür. Merhum Emin Saraç Hoca, bu noktada hayran olunacak ve parmakla gösterilecek bir örneklik ortaya koymuş, neye nasıl yaklaşılması gerektiğini herkese -nezaketle ve ısrarla- göstermiştir. Hindistan, Pakistan, Mısır ve Arabistan başta olmak üzere, değerli merkezlerin ilmî ve siyasî şahsiyetlerinin Türkiye’de tanınmasına öncülük etmiş, lakin bunu yaparken “doku uyuşmazlığı” yaşanmasını önleyerek, makul ve aktüel bir yorumlama biçimi geliştirebilmiştir. Geçtiğimiz yüzyılın ikinci yarısından günümüze, yurtiçinde ve yurtdışında İslâmî çalışmalar yapıp, yolu bir formda Emin Saraç’tan geçmeyen neredeyse yok üzeredir. Bir kentin bütün yollarının bağlandığı ana kavşak misali, birbirinden çok farklı uçları ve tahminen de olağanda çatışabilecek derecede farklı yerlerde duran şahsiyetleri “İslâm kardeşliği ortak paydası”nda buluşturması, merhumun hiç de azımsanamayacak bir başarısıdır.

Emin Saraç Hoca’nın vefatıyla, yalnızca İslâm ahlâkıyla mücehhez, âlim ve fâzıl bir zatı kaybetmiş olmadık. Üstte çerçevesini çizmeye uğraş ettiğim bereketli bir ufkun en seçkin temsilcilerinden birini de yitirdik. Bu örnekliğin benzerilerini çoğaltmak, Müslümanlar ortasında ortak paydalar tesis ederek çatışmayı değil ülfeti derinleştirmek ve köprülerin yıkılmamasına çalışmak, Emin Saraç Hoca’yı sevenlerin boynunun bir borcu olarak önümüzde duruyor. Yalnızca şunu akılda tutmak bile kâfi: Vefat ettiklerinde, İslâmî topluluğun bütün renklerinin, daima bir ağızdan ve yürekler dolusu bir içtenlikle artlarından gözyaşı dökeceği “köprü şahsiyetler” giderek azalıyor. Bu, hepimiz ismine çalan bir alarm.

Hoca merhum, karakteri ve yetiştiği terbiye icabı, anılarını uzun uzun anlatmayı ve hele de kendinden bahsetmeyi hiç sevmezdi. Israrlar sonucu ve muhakkak vesilelerle modül kesim anlattığı kimi şeyler var ise de, dört başı mamur bir “Emin Saraç Kitabı” hazırlanmalı, hayatının ve şahsiyetinin bütün safahâtı gelecek kuşaklara kesinlikle aktarılmalıdır. Eminim ki, ailesi ve evlatları, böylesine değerli bir hizmeti hakkıyla yerine getirecektir.